Van het boek met het ID:  DO-01, zijn de volgende gegevens bekend.

ID:DO-01
Titel:De vierkante maan
Auteur:Gerard Dogger
Uitgever:Elsevier
Plaats uitg.:
ISBN nr:90 10 02516 0
Jaar:1979
Taal:Ned.
Aantal blz:304

Kaft: Uittreksel:

OmslagDO-01 De Vierkante maan.

Gerard Dogger (GD) geboren op 8 december 1919 en overleden op 9 maart 1985, verteld zijn belevenissen gedurende de oorlog.
Er worden weinig data gegeven. De tussen [ ] aangegeven data zijn door mij als benadering ingevoerd.
Schuilnamen of aliassen in italic, namen worden bij eerste keer genoemd vet gedrukt. Plaatsen in blauw.
(10) In 1936 op vakantie in Duitsland ontmoet hij het Duitse geweld. De SA gooit een joodse man uit het raam. De term vierkante maan ontstaat.
(22) In 1938 wordt hij adelborst, een officiersopleiding bij de marine. .
(24) Peter Tazelaar is een jaargenoot van hem.
(30) Fred Rotteveel, Kick Overhof en Jan Birnie krijgen met hem de verantwoordelijkheid over de Enigma. (Een codeer en decodeermachine.)
(32) Begin van de oorlog.
(39) Hij ontmoet Jonkheer Joan Schimmelpenninck (oom Alexander) in de Alexanderstraat in den Haag.
(45) De ordedienst, OD, komt aan de orde ook de ID van Johan van Hattum. GD wordt de adjudant van oom Alexander.
(46) De reserve kapitein van de Berg is dierenarts en gebruikt dit als alibi om naar het hondje van oom Alexander te komen kijken. Generaal Röell, Willie voor oom Alexander; is bevelhebber van de OD en overste Pierre Versteeg (Bussum) van de Marechaussee is de Chef Staf. GD gaat als koerier dienen, schuilnaam Rutgers.
(47) Versteeg smelt de eerder opgerichte OD van overste Westerveld samen met het LOF (L..O..F..) dat De Tourdon Bruijns heeft opgericht. Deze zijn onlangs door de Duitsers gearresteerd. Het Land wordt verdeeld in gewesten.
(48) Op weg naar Jhr. de Jonge in Voorst. Met de trein naar Zutphen en dan een fiets gehuurd om naar voorst te gaan. "Contact met Vorrink moet onderhouden blijven" rapporteert hij 's-avonds bij oom Alexander.
(50) Pim van Doorn een Leids student van al in de dertig gaat zuidwaarts richting Pyreneeën.
(55) Versteeg woont in Bussum. De Jonge Melly is luitenant en adjudant van Versteeg.
(58) Hij ontmoet Boem Meijer op terras Lido in Amsterdam. AC rapport.
(59) Zomer is al gedropt [dus na 13-07-1941] en heeft contact met van Hattum in Delft. Zomer is door een Engelse organisatie uitgezonden en niet door van 't Sant, "die is niet te vertrouwen." Boem woont in Zeist.
(62) Van Hattum is nu ongeveer 28 jaar.
(63) Zenders worden in het seminarie in het geheim gebouwd. Oom heeft door contact met Zieglers, waar hij een verdieping van huurt, "heeroom" leren kennen. 3e Week augustus vergadering met "hoge heren". Ir. Goudriaan van de spoorwegen en PTT, Ir Louwes van de Voedselvoorziening. Jhr. Trip, voormalig president van de Nederlandse bank, Overste Versteeg en Schout bij nacht Jolles. .
(64) In het voorjaar [van 1941] is prof. Schoemaker uit Delft opgepakt. Zijn collega van Mekel heeft het overgenomen.
(65) Pim van Doorn is in Frankrijk opgepakt. GD ontmoet Jan van Blerkom en Hugenholtz die een verrader om het leven gebracht hebben. Hugenholtz heeft zelf een adres.
(68) GD neemt Jan mee en draagt hem de volgende dag over aan Otto van Gronden. Hij moet bij mevrouw Bommezijn komen, moeder van een jaargenoot, die hem waarschuwt dat twee mannen naar hem op zoek zijn. Als hij thuis komt staat de politie voor de deur. Jan van Blerkom en Hugenholtz hebben in de winter met een kano de tocht naar Engeland gewaagd. Ze zijn er nooit aangekomen.
(71) GD moet onderduiken. Valse papieren zijn nodig. Larive in den Haag. Van Schaik wordt zijn nieuwe naam.
(73) Overste Versteeg is opgepakt meldt de Jonge Mellij. Oom neemt de taak van Chef Staf er bij en laat dat iedereen weten.
(74) In het voorjaar van 1941 worden er 35 man opgepakt, waaronder Cadetten en Adelborsten, onder wie Hans van der Nagel, Boem Meijer, Zomer (welke), Kick Overhoff, Jan Birnie, Erik Roest, Otto van der Gronden en Vermeulen. Enkelen komen weer vrij zoals cadet Spook. De kern van de OD is inmiddels Abbenbroek (Ab), Chris Navis, Pasdeloup (Padje), Fritjof Dudok van Heel.
(75) November, 6 man vaste kern.(76) Oom wordt gearresteerd. [13-11-1941](80) Meldt het Ab als eerste. GD duikt nu onder bij de dames Gorter in de Snelliusstraat.
(82) Oom is neef van de Generaal. Er moet een liquidatie afdeling komen.
(83) De gewestelijke commandant in Amsterdam, Jhr. Six is ontevreden. Er zijn afwerpterreinen in kaart gebracht. De kamer van Ab, aan de Groot Hertoginnenlaan, functioneert als hoofdkwartier. De vooroorlogse politieke partijen hebben zich samengevoegd (?).Koos Vorrink is er de leider van. De politieke angst van een machtsovername na het beëindigen van de oorlog is groot. Mohr wil met de Chef Staf spreken.
(87) Nieuw onderduikadres, boerderijtje in Wassenaar van Gerard Vinkensteyn. .
(88) Gerard stelt hem (Broer) Moonen voor. Chris Navis "bedient" Amsterdam.
(89) Mevrouw Ziegler-Cooymans, de weduwe van Ziegler de hoffotograaf, is de koerier tussen hem en van de Berg. Broer Moonen vraagt naar de reparatie van de zender van ter Laak [geland op 1 oktober 1941] staat. "Het seminarie" komt er niet uit en Fritjof legt contact met "Eindhoven".
(90) Iemand van een Duitse ondergrondse groep zoekt contact met de Nederlandse ondergrondse. Klijzing, hoofdinspecteur van politie in den Haag zorgt voor illegaal transport.
(91) Oom zit in Scheveningen gevangen. Ze willen hem ophalen maar hij blijkt verdwenen te zijn. Spoor bijster. 8 december, GD wordt 22. .
(92) Peter Tazelaar duikt op, terug uit Engeland na een half jaar. Hij komt twee mensen ophalen, Wiardi Beckman en een militair maar die wil niet. Er is dus een plaats over. Hij is gebracht door Erik Hazelhoff Roelfzema uit Leiden en de Chris Krediet. Een Engelse officier, Bob Goodfellow [echte naam?] roeit ze naar het strand.
(93) Peter slaapt in Wassenaar bij de vader van Chris, dokter Krediet.
(94) GD krijgt van de generaal de opdracht naar Londen te gaan en daar met Admiraal Furstner de zaken te regelen en niet met François van 't Sant.
(95) Het vertrek is vanuit het huis van mevrouw Kiepe, eigen naam Els Comfurius. Padje komt de telegrafist in ontvangst nemen. De boot komt niet.
(98) Een ander adres, de familie Scheepmaker, een marine gezin.
(102) Kerstmis 1941. Padje komt met zijn verloofde Wies Bendien, een joods meisje.
(104) Dan verschijnt, in Ab's kamer, een telegrafist uit Engeland zonder zender, in het water verloren geraakt. Hij wordt bij de dames Gorter ondergebracht. Mogelijk kan hij het toestel van Ter Laak prepareren. .
(107) Hij heet Willem [Willem van der Reijden] .
(108) De nieuwe Chef Staf is majoor Tibo. Goedhart moet ook mee. Via Alblas, de enig bekende verbinding, wordt overbelast.
(110) GD en Peter Tazelaar ontkomen aan een aanhouding in Scheveningen aan het strand.
(112) GD heeft voor de figuur Willem geen goed woord over. Spion en totaal ongeschikt. Padje, Ab, Wiardi Beckman en Goedhart zijn gepakt.
(113) De volgende dag worden ook GD en Peter aangehouden. Een dronkemansrol houdt ze af van arrestatie.
(115) De route via Scheveningen is onmogelijk geworden. Ze, GD en Peter, besluiten via het zuiden Engeland te bereiken. Melse heeft een ontsnappingslijn via Zwitserland. De reis begint bij Putte aan de Belgische grens.
(117) In Delft gaan ze de trein al weer uit en terug naar den Haag, controle, dokter Krediet brengt ze naar Breda alwaar ze de bus naar Putte nemen. Van Niftrik junior is hun gids.
(118) Over de grens de bus naar Antwerpen en drie maal kort aanbellen op de Keizerlei nummer [wordt niet gegeven].
(119) Via Brussel reizen ze naar Mont Belliard, tegen de Frans - Zwitserse grens.
(123) Een gids te paard brengt ze tot aan de grens waar ze in ontvangst worden genomen en uiteindelijk voor een tijdje opgesloten worden.
(129) Hij ontmoet in de gevangenis André Schmitt die een tekeningetje van hem en Peter maakt.
(130) Na twee weken gevangenschap gaan ze naar Bern, naar de militaire attaché, generaal van Tricht. Maken een rapport voor London, microfilms er in, krijgen geld en reizen naar een klein dorpje ongeveer vijftien kilometer van Genéve en krijgen een plaatsje in hotel Belle Vue.
(132) De waard heet Maurice, zijn vrouw Mignon en de chef van de lokale politie is Pierre. .
(136) In Genéve wordt een "nieuw" vals paspoort afgegeven, een gebruikte met een nieuwe "oude" foto, op naam van Lodewijk Daniël Asser.
(138) In Genéve maakt hij contact met de Britse Secret Service die werkten de stempels van de paspoorten bij.
(140) Een visum voor een Zuid-Amerikaans land moest "versiert" worden. Maart 1942 vertrekken ze naar Port Bou aan de Middellandse Zee op de grens van Frankrijk en Spanje.
(141) Controle verloopt vlot, trein wordt opgehouden met slof sigaretten. Ze gaan naar Barcelona en van daar willen ze de trein nemen naar Bilbao om daar scheep te gaan. Kaartjes alleen op de zwarte markt. Dat lukt maar de boot niet. Visum nog twee dagen geldig.
(145) Gaan aan boord in Bilbao op de Cabo de Hornos in Vigo averij. Het is Pasen. (..- .. � 1942)
(147) Komen in Lissabon, gaan naar de ambassade en vliegen naar Bristol.
(149) Medio april 1942, gaan met de trein naar Londen en naar de Patriotic School.
(151) Kolonel Euan Rabagliatti met zijn adjudant Charles Seymour, Erik Hazelhoff Roelfzema en Chris Krediet. (Zijn vader is dokter Krediet uit Wassenaar.)
(154) Moet eerst naar koningin voordat hij naar admiraal Fürstner kan gaan. .
(155) Drie uur door de koningin ontvangen in Maidenhead, noordwest van Londen.
(157) Ontvangst bij Fürstner en kolonel de Bruijne.
(159) Moet bij Bernhard op kantoor komen, 77 Chester Square. Hij maakt een afspraak met kolonel Rabagliatti. Charles Seymour zit er ook bij.
(160) Gaat dineren met Seymour.
(161) Krijgt £ 50 van Bernhard en deze regelt een gesprek met Gerbrandy. GD ontloopt een ontmoeting met van 't Sant.
(163) Ontmoet Gerbrandy.
(174) Van 't Sant vertelt: Bernhard heeft in juli 1940 Rabagliatti enthousiast gemaakt voor Nederland. Hij van 't Sant werd Chef van de Nederlandse Geheime Dienst. In augustus werd Lodo van Hamel uitgezonden, een marine officier. Van 't Sant is in de vijftig. Daarna zijn Zomer en Schrage uitgezonden. De berichten van Zomer werden slecht ontvangen; zijn securitycheck was oké.
(175) Van 't Sant vertelt verder: Van der Stok en Hazelhoff kwamen uit Nederland. Augustus 1940 neemt van 't Sant ontslag en werd de assistent Derksema hoofd. Het contact tussen de Engelsen en de Nederlanders was geschonden. Rabagliatti gaat met toestemming van Gerbrandy, de prins (hoezo?) en de koningin rechtstreeks met Hazelhoff Roelfzema werken met van 't Sant op de achtergrond. Dan wordt de Bruijne commandant met Fürstner als baas.
(176) Mrs. Jones is secretaresse van 't Sant. Van 't Sant wordt adviseur van Rabagliatti en Erik Hazelhof Roelfzema liaison officier tussen kolonel en MI6.
(177) Van 't Sant zegt dat de Bruijne niets van inlichtingen werk weet.
(180) GD ontmoet Frans Otten (van Philips).
(181) GD gaat met van 't Sant naar Generaal Gubbins, deze stelt voor met hem en de OD samen te werken.GD moet eerst met de prins spreken.
(184) Bernhard stelt voor hem te gebruiken om alles te regelen. GD doet een toespraak op Radio Oranje.
(187) de Bruijne is nu hoofd MVT. Chris is met de koningin naar de Verenigde Staten.
(188) GD regelt lessen in parachutespringen en pistoolschieten.
(189) Broekman was in de OD district commandant in gewest Amsterdam en is al lang in Londen. GD krijgt niet te weten wie de nieuwe agent is. Broekman niet in ieder geval.
(190) Hij geeft een "buitencontact" van de OD op om de groep te beschermen.
(197) GD zijn broer Kees Dogger en zijn vader zitten in een concentratiekamp [in Haaren, van .. tot ..] Hyde Park is tegenover Oranje Haven.
(198) GD gaat uit met Louis d'Alluis.
(201) Vijf maanden is hij reeds in Londen.
(203) Lovink en Warners gaan de nieuwe CID vormen.
(205) GD wordt door het departement van Oorlog, dat hem van de marine leende gedetacheerd bij het departement van Algemene Oorlogsvoering die hem weer uitleent aan Buitenlandse zaken.
(206) GD gaat naar Lissabon om vluchtelingen van Frankrijk naar Gibraltar te brengen.
(211) GD is aangesteld in Lissabon als tijdelijk plaatsvervanger van de legatiesecretaris, de heer Luns.
(214) Hij ontmoet Booky van Vliet, stationchef van de KLM.
(216) Amerikanen zijn in Noord Afrika.
(226) Hij is 4 maanden in Lissabon.
(228) Gaan voor OSS [Amerikaanse geheime dienst].
(233) Vanwege dat vliegveld moet hij terug naar Londen en wil bij de MTB's. Binnen de kortste keren wordt hij Londen uitgestuurd.
(237) Luitenant ter Zee II Hans Larive is SO. Hij ontmoet Frans Visee en Hans Bommelstein, Pieter Tegelberg, Neef de Mos.
(248) Harry van Mastrigt, een collega adelborst van toen.
(249) December 1943, de prins komt kijker in Dover.
(250) Begin 1944 krijgt GD zijn eigen MTB. Met Jan Vennema is Frans Rotteveel de Pyreneeën over gestoken. [Dezelfde tijd als Dourlein en Ubbink] Billy de Looze is flottielje commandant.
(251) Hier volgen veel namen van bootbemanningen.
(265) Wordt door de prins naar BS gevraagd. Gaat naar Chester Square waar van 't Sant hem hartelijk ontvangt.
(266) van 't Sant vertelt waar het HQ van Bernhard is, kasteeltje bij Brussel.
(267) De BS worden hoofdzakelijk voornamelijk gevormd door RVV en OD.
(269) GD moet achter de troepen aangaan om te voorkomen dat er een bijltjesdag wordt gehouden.
(275) Piet Six, majoor. Hij blijft bij de prins. Het is net als vroeger, de politieke partijen versus oom Alexander of kolonel de Bruijne tegen Rabagliatti of van 't Sant tegen de rest.
(278) Six in Amsterdam, Koot van RVV.
(279) Pasdeloup ging voor de Mof werken. De OD heeft hem geliquideerd.
(287) Gaat terug naar Londen. Gaat naar van 't Sant.
(288) Buro MVT heeft voorstellen geaccepteerd en daarop is Plan Holland gemaakt. Gubbins hoofd SOE. Jambroes is gegaan om te verkennen.
(289) 50 tot 60 agenten zijn in de handen van de Duitsers gevallen.
( 290) Van 't Sant doet hem het Englandspiel uit de doeken. "Jambroes" seinde terug dat de OD niet voldeed en daarom "moesten" ze GD niet.

(293) Epiloog. In 1947 verliet hij de marine.

Gerard trouwt in 1945 en kreeg dochter en later nog een zoon.

.
.
58 Wat is een AC rapport?
63 Welk seminarie?
65 Voornaam Hugenholtz.
74 Voornamen van Zomer, Vermeulen, Spook en Pasdeloup. Wat is er met Pasdeloup? Dubbelspel of verrader?
75 Welk jaar?
83 voornaam Mohr.
115 Voornaam Melse.


Klik hier om dit venster te sluiten.